05.01.2023 | Is het een koe...?!
We hadden hem al zien staan, verstild in een vergeten hoek van een donkere kelder. ‘Iets voor jullie Rode schuur..?’ had Aad gevraagd. Aad is een van de laatste Nederlandse lithodrukkers die nog actief is. De kelder waar het ‘het’ stond is de thuisbasis van zijn Basement press in Diepenheim. We waren daar destijds om het wonder van de lithografie te (her)ontdekken. ‘Ach nee Aad, wat moeten we ermee en wat is het eigenlijk? Het bleek een gietijzeren stapelsnijder uit 1906. Je kunt er grote stapels papier mee snijden. We knikten beleefd en gingen verder met onze bezigheden.
Maar goed, de lezers van onze blogs kennen onze voorliefde voor ongebruikte machinerien en onze ijver deze aan het stof te ontrekken. Dus toen wederom de vraag kwam of we zeker wisten of het niets voor ons zou zijn, zijn we gezwicht. Maar by Jove! Wat wat dat ding gruwelijk zwaar. Oke, we hadden de trapdegel ook gehaald, maar toen waren we met een man of zes. Nu enkel wij saam en Aad, en die is 70 en herstellende van een knieoperatie. Gelukkig was er een takel en aanhangwagen dus naar Noordwijk was ‘te overzien’. Enfin, lang verhaal kort, met veel zwaartkracht hulp, wiggel en wrik hebben we onze ‘koe’, ‘Starwars monster’ in de schuur gekregen. En daar staat het, heel fraai, alsof hij er altijd heeft gestaan en hoewel nog niet operabel weer in volle fierigheid. Trotse ambacht klaar voor een nieuwe fase in het bestaan…
geschreven door Peter Minnee
30.10.2022 | Terug in de tijd...
Begin jaren 90 van de vorige eeuw vertrokken Daan en ik met zijn oude groene PTT wagen richting de Lofoten in Noorwegen. Nu, bijna 30 jaar later zijn we begonnen aan onze tweede roadtrip. Ditmaal richting Letland waar onze Rode Schuur compaan Rhodé in Riga nu haar thuisbasis heeft. Bepakt en bezakt inclusief kleine etspers. Met bus en boot, die we op een vlecht na miste.
Een week lang onderdompelen in een stad van een nog ‘vers’ onafhankelijk land. Pas in 1990 kwam Letland los vanonder het Sovjet juk en kon het de vleugels uitslaan. En hoe, het bruist en is booming. Ondank het sombere herfstweer merk je dat de lucht is gevuld met verwachting en de straten verrijkt met kunst en ambacht.
En ineens ben je weer een beetje jong, gelijk in de jaren 90, met de bijbehorende discussies na het zien van maffe films en het drinken van halve liters bier in vage underground bars. Heerlijk! Je zou willen dat de ongreptheid blijft maar de Letten weten als geen ander dat de Russiche dreiging reëel is. Bij ons afscheid lag HMS. Tromp in de haven als signaal dat de Letten niet alleen staan. De Baltische staten, ongrepte parels aan de Oostzee en zeker het bezoeken waard..
geschreven door Peter Minnee
22.07.2022 | Hup weer aan de slag
Juni werd een maand van reflectie en vrije tijd. Daan toerde door Europa, en voor mijzelf waren de Dutch Mountain Trail en Praag de te bewandelen paden. Maar nu weerom en aan de slag in De Rode Schuur. Eindelijk ruimte om te werken aan de nieuwe houtwerkplaats. Deze moet de oude vervangen; een stukje aanbouw achter de grafische werkplaats, welke momenteel op instorten staat. Deze vervallen ruimte gaan we in de toekomst vervangen voor een prachtige artistieke en eigentijdse atelierruimte.Onze nieuwe houtwerkplaats heeft vele verschijningsvormen gekend, grotendeels als opslag, maar deed als voorlaatse dienst als Home Gym, inclusief spiegelwand waar vers verworven spierbundels in bewonderd konden worden. Gezien wij niet echt tot de ‘gym-generatie’ behoren waren dat ook de eerst te verwijderen elementen. Alle opgeslagen werken en lijsten en kasten vonden hun weg naar boven of in de vuilnisbak. Reste ons de witkwast te hanteren, ijzeren uitsteeksel te verwijderen en als alles droog is de inrichting. Zo komen we de zomer wel door...
geschreven door Peter Minnee
01.06.2022 | Het vervolg op het verhaal achter onze eerste druk
Een vervolg op het verhaal achter onze eerste druk. Daar heeft de beste man, Peter Minnee, al het een en ander van uit de doeken gedaan.
Mijn naam is Job Aarents, Van 1993 tot 2019 was ik Anatomisch preparateur aan het Anatomisch Laboratorium van het LUMC. Toen wij in 2006 verhuisden naar een nieuw gebouw, waar veel minder ruimte beschikbaar was dan in de oudbouw, moest er rigoureus opgeruimd worden in een tamelijk korte tijd. Hetgeen betekende dat er hier en daar, door tijdsdruk, wel eens iets te snel in de afvoer container belande. Zo kwam het dat ik in het voorbijgaan in een oogwenk iets leuks dacht te zien in genoemde container. Het bleek een clicé te zijn, maar ik kon niet direct zien waarvan. Een vermoeden had ik wel, namelijk de stad Leiden maar meer ook niet. Ik heb voor de zekerheid toestemming gevraagd aan de toenmalige Hoogleraar of ik het mocht meenemen, ik kreeg haar toestemming.
De trouvaille heeft daarna enige jaren tussen mijn boeken opgeslagen gelegen, tot ik rond 2020 op de gedachte kwam, de clicé een mee te nemen naar mij oude vriend Daniël Tavenier. Deze begenadigde Kunstenaar werd direct dol enthousiast en maakte een afdruk op een van zijn drukpersen, Een luid gejoel weerklonk toen het resultaat te zien was. De clicé is daarna, kan je wel rustig zegen, een eigen herleving gaan leiden. Eerst op de aloude degelpers en later op de inmiddels verworven Korrex pers met een fantastisch scherp resultaat. Wat we graag wilden was het zoeken naar de nabestaanden van de maker; de heer Jan Tinkelenberg, een zeer bedreven Anatomisch tekenaar die in zijn vrije tijd ludieke evenementen op karikatureske wijze op papier zette. Via een inmiddels bevriende emeritus Hoogleraar Anatomie en Physische Anthropologie kwam ik op het spoor van de weduwe van Jan Tinkelenberg, aan wie ik een exemplaar van de afdruk heb mogen overhandigen. Het bezoek was aller hartelijks, Mevrouw Tinkelenberg wist zich het werkstuk niet meer te herinneren maar was daardoor te meer verrast. De vraag of we de cliché mochten gebruiken werd direct door haar met veel enthousiasme bevestigd.
geschreven door Job Aarents
09.04.2022 | De boom van Vincent
Een goede vriend schrijft en publiceert boeken over psychologie, en vroeg mij het volgende idee in beeld te illustreren: ‘Een boom ligt half op de grond, door de wind bijna geveld. Alleen kan hij niet goed verder groeien. Maar dan komt er hulp van een paar mensen, ze zetten de boom weer op zijn wortels en graven hem dieper in de grond. De boom komt weer tot bloei en in de herfst hangen er heerlijke appels in, het blijkt een appelboom te zijn!’
Het is niet moeilijk hier een parallel in te zien met een mensenleven. Het motto van mijn vriend is ook ons motto in De Rode Schuur: ‘Niet alleen maar samen!’Naast een ambachtelijke werkplek zijn we ook een sociale werkplek. Het gaat om ontmoeten, verbinden en fijn aan het werk zijn, met ruimte en tijd voor de mens. Zo worden en blijven we gezond.
En wie was Vincent ook al weer? Mijn grote inspiratiebron Vincent Van Gogh, ik heb een van zijn getekende bomen geleend en in bloei gezet. Dankjewel Vincent!
P.S. Zoek je iemand die jouw ideeën en dromen in een illustratie weet te vangen? Stuur mij dan een mailtje (danieltavenier@gmail.com)
geschreven door Daniël Tavenier
24.03.2022 | Het verhaal van de ballerina
In de afgelopen blog van 2 september vertelden we het verhaal van onze eerste druk op de trapdegel. Supertrots op het resultaat natuurlijk. Maar met de komst van de Korrex veranderde ook ons perspectief op dit eerste drukje. Want tja, de druk was wel oke maar niet reete scherp. En welke illustratie stond daar nu eigenlijk in dat vlakje bij het theatre (lees Leidsche Schouwburg). Na veel onderzoek konden we er met wat fantasie een ballerina in ontwaren. En wat als we de cliché op de Korrex zouden drukken? Deze was immers uit 1969 en onze Trapdegel zo’n 50 jaar ouder. Zo geschiedde en wat zag ons oog, de ballerina kwam steeds duidelijker naar voren. Vanaf dat moment was zij ons eikpunt. Heldere ballerina betekende heldere druk. Wederom superblij met weer een kwalitatieve stap erbij. In een voor mijn doen unieke schoonmaak stuip, bedacht ik me de cliche eens schoon te maken. Het ding was gitzwart van oude inktresten, stof en andere ellende. En voila, na de elliminatie van een ongelofelijke baggerzooi zag een zilverschijnend cliche het levenslicht. En met de schoonmaak kwam een kraakhelder ballerina te voorschijn die na druk weer danst als nooit te voren…
geschreven door Peter Minnee
05.03.2022 | Waar dient dat pedaal nou toch voor?
Onze Korrex zag in 1969 het levenslicht en staat bekend als proefpers. Met een drukvlak van 38x50 cm en automatische inktrollen een genotsmachine om mee te werken. Maar zoals met elk nieuw apparaat moet je wel eerst even goed kennismaken. Hendels, pedalen, knoppen en een Duitse handleiding geven aanleiding tot veel speurwerk. Gelukkig nagenoeg geen elektra behalve het motortje. Na een periode van gesnuffel, gepoetst, ge-olie gingen we ons kleine persje steeds meer koesteren en begrijpen. Maar waar diende dat rechter pedaal eigenlijk voor? Het ding deed wel iets maar naar ons idee niet wat het zou moeten. Alhoewel we daar ook geen benul van hadden. Er zat wel iets muurvast waar volgens Daan beweging in zou moeten zitten. En hij had gelijk. Na veel gewrik en olie kregen we het verstarde metaal in beweging en liet het pedaal zich soepeler bedienen. Het is ondoenlijk hier uit te leggen waar het pedaal voor dient maar wat waren we blij. Onze Korrex is nu klaar voor haar eerste druk. Benieuwd naar de rest van het verhaal? Kom gerust eens langs. Happy days in onze Rode Schuur!
geschreven door Peter Minnee
03.02.2022 | Een klein zusje!
Ineens was ze daar, een ietwat verweesd en verwaarloosd pareltje van 520 kilo. De Korrex Neurenberg pers. Ze stond een beetje weg te kwijnen, wederom ergens in Amsterdam. De stiefmoeder van deze pers was Yolanda; een grafische wondergirl die de pers ooit mocht overnemen van de ‘Zondagdrukkers’. Dit illustere gezelschap werkte in de vorige eeuw samen met Annie M.G.Schmidt en Simon Carmiggelt. ‘Ik heb er geen tijd meer voor...’ verzuchte Yolanda. En met pijn in het hart nam ze afscheid. Onze belofte er goed voor te zorgen en de pers in ere te herstellen gaf haar gemoed wat rust. Na ons vorige Amsterdam avontuur durfden we geen beroep meer te doen op de verhuisclub van destijds, dus gingen we samen aan de bak. Man wat was ze zwaar. Toen wisten we nog niet van de 520 kilo. Met grote moeite kregen we het ontkoppelde inktblok naar Noordwijk om later met gehuurde vrachtauto het onderstel op te halen. Dit maal strandde onze Korrex wel in het schelpenpad en heeft ze daar overnacht om de volgende dag haar voorlopig laatste rustplaats te vinden. Met vereende krachten heeft Daan met zijn cursisten het inktblok weer op het onderstel gekregen. En na het juist afstellen van het inktblok stond het kleine zusje van onze Trapdegel eindelijk in De Rode Schuur...
geschreven door Peter Minnee
25.01.2022 | Elegie met Zalmleren rug
Samen met dichter Ton Hetebrij namen we de uitdaging aan een kleine dichtbundel te maken met 33 gedichten van zijn hand. Een testcase voor onze pers, kennis en kunde. Met het gedoe uit de afgelopen blog van 21 juni, hadden we afscheid genomen door verse polymeerplaten aan te schaffen en onze filmpjes uit te besteden. Nu konden we de juiste plaatjes maken, hopelijk zonder punt- en kommaverlies. Daan maakte drie etsen aansluitend bij de drie hoofdstukken. Door wat onhandige zuinigheid mijnerzijds werd een schone druk nog best een uitdaging. Maar goed, dat hoort bij het proces en handwerk. Na een zoektocht ‘by trial and error’ van een maand of drie vond onze Elegie, inclusief een suiker-ets met zalmhuid motief op de voorzijde, het daglicht in De Rode Schuur...
geschreven door Peter Minnee
02.09.2021 | Over onze eerste druk en het belang van plakband
Soms gebeurt er iets waarvan je je afvraagt, ‘hoe is het mogelijk...’ Één van onze trouwe Rode Schuur bezoekers is Job Aarents. Zijn fascinatie ligt in de fotografie. Jarenlang was hij werkzaam in Leiden als Anatomisch preperateur. Tijdens een bedrijfsverhuizing in 2005 heeft hij van een ‘afvalstapel’ een metalen drukcliché gered. Een unieke illustratie van de stad Leiden. Gemaakt in 1956 door anatomisch tekenaar Jan Tinkelenberg ter gelegenheid van de bijeenkomt van de Association d’Anatomie Langue Francais. Dit cliche zou ons eerste druksel gaan worden. Het belangrijkste voor het drukken is het op druk brengen van de drukplaat. Die moet immers op het papier komen. Te weinig druk is te weinig inkt overdracht, dus een magere druk. Te veel een té vette druk. Wat we toen geleerd hebben is dat, zélfs bij een gietijzeren pers, een strookje plakband aan de achterzijde van het cliché hét verschil kan maken. Gered uit een vuilcontainer en aan de vergetelheid onttrokken en tot leven gewekt op een 100 jaar oude trapdegel in onze Rode Schuur.
geschreven door Peter Minnee
21.06.2021 | Gedoe gedoe
Heel ver terug in de tijd, in 2014 welteverstaan, maakte we, in de nog geen Rode Schuur genoemde Rode Schuur, een theaterposter. Daan had van Greet Haasnoot een polymeermachine gekregen om te gebruiken. Deze machine maakt het mogelijk hoogdrukplaatjes te maken zodat we alle soorten tekst en illustraties kunnen drukken. In ons enthousiasme kochten we gelijk een hele grote doos met Polymeerplaten. ‘Kunnen we ff vooruit’ dachten we toen… En inderdaad zes jaar later was de Rode Schuur een feit en hadden we een eigen pers. Dus hieperdepiep, we kunnen aan de slag want we hadden immers de platen al in huis!! En toen gebeurden er allemaal onverklaarbare zaken; letters dansten op het plaatje, punten en komma’s verdwenen als sneeuw voor de zon en alles liep dicht. Wij als detective’s aan de slag met de wastemperatuur, belichtingstijd, droogtijd noem maar op. Gedoe gedoe met een langzaam invliegende frustratie. Wat bleek, Polymeerplaten kunnen heel lang bestaan mits de opslag temperatuur constant is. Dus geen hitte of vrieskou. En laat dit laatste nu net één van de charmantste eigenschappen van onze Rode schuur zijn…
geschreven door Peter Minnee
02.06.2021 | Onze ’nieuwe’ Trapdegelpers arriveert
Daar stond hij dan, in een souterrain vol drukapparaten hartje Amsterdam aan de Keizersgracht. De ruim 100 jaar oude Trapdegelpers. Samen met de hulp van oud collega’s en een oude vrachtwagen met laadklep moest dit 500 kilo wegende gietijzeren monster naar de Rode Schuur. Maar hoe krijg je zo’n blok ijzer het souterraintrapje op? Een houten plaat biedt uitkomst. Vervaarlijk krakend torst deze het gewicht terwijl vijf man trekken en plukken om de pers de straat op te krijgen. En dan in een verraderlijk gemakkelijke ommezwaai, staat onze pers ineens in de vrachtwagen. Vereende krachten zullen we maar zeggen. Dan vastsjorren en naar Noordwijk. De volgende uitdaging is het schelpenpad. Voor je het weet verzinkt de degel in het moeras van schelpen en gaat deze geen kant meer op. Ook hier vormen de houten platen dé uitkomst en eindig onze pers eindelijk in zijn volgende thuis, onze Rode Schuur.
geschreven door Peter Minnee
Heb jij gesmuld van onze verhalen en wil je op de hoogte blijven van al onze avonturen? Meld je dan nu aan voor onze nieuwsbrief.
DE RODE SCHUUR | KUNST & AMBACHT
De Rode Schuur 